Naslov predavanja: Teorija zavjere, globalna historija i kritika
Predavač: Stef Jansen, socijalni i kulturni antropolog, redoviti profesor na Filozofskom fakultetu Univerziteta u Sarajevu
Vrijeme i mjesto predavanja: utorak, 14. 5. 2024., u 14:15 sati, predavaonica F-106 na Filozofskom fakultetu u Rijeci
Predavanje se organizira u sklopu obilježavanja 20. godišnjice od osnivanja i pokretanja rada Odsjeka za kulturalne studije Filozofskog fakulteta Sveučilišta u Rijeci.
Sažetak predavanja: Ovo se izlaganje osvrće na teorije zavjere kao prakse znanja, a posebno na njihov odnos sa kritičkom društvenom naukom. Empirijsku osnovu čine etnografski susreti, prvenstveno u BiH, sa tvrdnjama da uzroci postjugoslavenskih ratova 1990-ih leže u zavjerama ‘svjetskih sila’. Mnoga antropološka istraživanja teorija zavjere se oslanjaju na kulturni relativizam, tumačeći ih kao modalitete znanja koji su u suprotnosti s autoritativnim moderno-racionalnim znanjem povezanim sa ‘Zapadom’. Umjesto toga, ovo izlaganje prati kako, u današnjoj historijskoj konjunkturi u evropskoj poluperiferiji, teorije zavjere omogućavaju ljudima da zauzmu legitimno mjesto za sebe u modernosti, kao učesnici u globalnoj historiji i kao proizvođači moderno-racionalne kritike. Međutim, one istovremeno mogu potkopati tu legitimnost. Kroz relacionu analizu teorije zavjere u specifičnim komunikacijskim interakcijama u određenoj historijskoj konjunkturi, izlaganje ispituje doprinos kritičkih studija političke ekonomije proizvodnje znanja.